Sagalassos Antik Kenti – Nerede, Nasıl Gidilir ve Tarihçesi
Sagalassos Antik Kenti, Burdur ilinin Ağlasun ilçesinde bulunan ve Akdeniz’in en tarihi noktalarından bir tanesi. Antik dönemde Pisidia olarak bilinen bölgenin başkenti. Daha sonra ise Roma İmparatorluğu Dönemi’nin en önemli ve görkemli kentlerinden biri olarak varlığını devam ettirmiş. ‘Aşkların ve imparatorların şehri‘ olan Sagalassos aynı zamanda Antoninler Çeşmesi ile de dünyaca ünlü. ‘Peki Sagalassos Antik Kenti nerede, nasıl gidilir, kültür turu veya gezisi yapmak için bilinmesi gerekenler neler’ gibi konular hakkında bilgiler bu gezi rehberi blog yazısında.
Sagalassos Antik Kenti nerede, nasıl gidilir – Burdur turu – Ağlasun gezilecek yerler – Antoninler Çeşmesi
İlk olarak 1706 yılında Fransız gezgin Paul Lucas tarafından keşfedilen şehirde 1990’dan itibaren arkeolojik kazı çalışmalarına hız verildi. Sagalassos, deniz seviyesinden oldukça yüksek konumuyla dikkat çekiyor. 1750 metrelik rakımda bulunuyor. Salda Gölü, Kibyra Antik Kenti ve Lavanta Tarlaları ile birlikte Burdur’un son yıllarda parlayan yıldızı haline dönüştü. Yolunuz Burdur veya Göller Yöresi’ne düşerse bu muhteşem tarihi yapıları mutlaka görün derim ben. Ayrıca Burdur Gezilecek Yerler & Gezi Rehberi yazısından yardım alarak güzel bir tatil rotası oluşturabilirsiniz.
İçerik Listesi
Sagalassos Antik Kenti
Dağ yamacına kurulu bu şehirde inanılmaz bir manzara sizi bekliyor olacak. Çünkü kent içerisinden sarp kayalıklara doğru çıktıkça Ağlasun Ovası ile birlikte diğer sıradağların muhteşem manzarası özellikle gün batımı sırasında bambaşka oluyor. Haliyle tarihi yapıların yanı sıra doğal güzellikleri ile de gezilip görülmeyi sonuna kadar hak eden bir yer.
Bu kadar yüksek bir konumda bulunması insana ‘acaba niye bu kadar yüksek bir yere koskoca şehir kurmuşlar’ dedirttiriyor. Dağlık arazide esen rüzgarları hissetmek özellikle yaz aylarında insanı ferahlatıyor. Bunun yanında Helenistik ve Roma Dönemi mimari özellikleri sunan Antoninler Çeşmesi, İskender Tepesi, tapınak bölümü, antik tiyatro, kütüphane gibi yapılar şehre bambaşka bir hava katıyor. Tarihte yolculuk yapıyorsunuz adeta.
Sagalassos giriş ücreti 2020 yılında 14 TL olarak belirlenmiş. Müze Kart’ı olanlar veya kamuda öğretmen olanlar ücretsiz giriş imkanından faydalanıyorlar.
Sagalassos Antik Kenti Tarihi
Çıkarılan bulgular kentteki en eski hayatın MÖ 10000 yılında olduğunu işaret ediyor. Fakat en eski kalıntı ise MÖ 3000’li yıllardan kalma. Peki Sagalassos’da kimler yaşamış? Likyalılar, Karyalılar, Frigler gibi uygarlıkların hüküm sürdüğü bu topraklar antik dönemde Pisidia olarak anılıyor. Pisidia’nın güneyinde ise Pamfilya Bölgesi olarak adlandırılan Antalya çevresi bulunuyor. Yani tarihte önemli uygarlıklara ev sahipliği yapan Ağlasun Sagalassos konumu ile de çok stratejik bir noktada bulunuyor.
Sagalassos Antik Kenti turu – Kültür gezisi – UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi Türkiye
Yazılı kaynaklara göre Güney ile Batı Anadolu’nun önemli kabilelerinden Luvi kabilesinden Pisidia halkı MÖ 3000’li yıllarda burada yaşamış. MÖ 333 yılında ise Büyük İskender şehri fethetmiş. Seleucid (Seleukos) ve Attalid (Attalos) gibi medeniyetlerin de hüküm sürdüğü şehir MÖ 25 yılında ise Roma şehirleri arasında katılmış. Şehir aynı zamanda kaliteli seramik üretimi ile eski çağlarda nam salmış bir yer.
120’lu yıllarda Hadrian’ın burayı Pisidya İmparatorluk kültürünün resmi merkezi seçmesi üzerine ekonomik anlamda büyük ilerlemeler yaşanmış. Böylece Sagalassos kent planı daha da gelişerek hem ticari hem de mimari açıdan güzel yapılar yapılmış. Fakat MS 590 yılında meydana gelen büyük deprem şehre inanılmaz derecede hasar vermiş. Depremden sonra önemini kaybeden şehirde hayat, Selçukluların bölgede hakimiyet kurmasıyla tamamen bitmiş.
Arkeolojik Kazılar
Akdeniz’in en özel antik kentleri arasında bulunan Sagalassos kazıları 1990 yılında başladı. Çalışmalar, Belçikalı bilim adamı arkeolog Prof. Dr. Marc Waelkens’in öncülüğünde başladı. Belçika Leuven Katolik Üniversitesi’nin destek verdiği kazı çalışmaları hızlanarak Antoninler Çeşmesi gibi bir şaheser 2010 yılında gün yüzüne çıkartıldı.
Kent, restorasyon potansiyeli çok yüksek tarihi eserleri bünyesinde barındırıyor. Kazı çalışmaları Türk, Belçikalı ve diğer ülkelerden gelen arkeologlardan oluşan heyetle halen devam ediyor. Bazı eserler halen antik kentte ziyaretçilerini beklediği gibi bazıları da Burdur Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Yani tam anlamıyla kültür gezisi yapmak istiyorsanız Burdur Müzesi’ni de gezmenizi öneririm.
Burdur gezilecek yerler ve tarihi eserler – Ağlasun nerede – Pisidia Bölgesi
Sagalassos Antik Kenti Tarihi Yapıları
Kenti, stratejik konumu ile Doğu Akdeniz’in en önemli ticaret merkezlerinden biri olarak tarihte yerini almış. Dolayısıyla şehirde çok sayıda görkemli ve işlevsel yapılar bulunuyor. Şehirdeki yapılar hemen hemen hepsi Roma Dönemi’nden kalma ve Helenistik özelliklik gösteren eserlerden oluşuyor. Görmeniz gereken başlıca yapıları aşağıda anlatmaya çalıştım.
Antoninler Çeşmesi
‘Aşkler ve İmparatorlar Şehri’ Sagalassos Antik Kenti yapılarının en ünlüsü Antoninler Çeşmesi. Kazı çalışmaları sonucunda 2010 yılında hayata döndürülen bu görkemli yapı MS 161-180 yıllarında inşa edilmiş. Roma İmparatoru Marcus Aurelius döneminde yapılan eser tanrı Dionysos’a ithaf edilmiş. Çeşme ismini ise Antoninler dönemine denk gelmesinden dolayı almış.
Yapı 28 metre genişliğinde olup 9 metre yüksekliğindedir. Çeşmenin sağ ve sol taraflarında tanrı Dionysos’a ait heykeller bulunuyor. Çeşmenin suyu yapının orta noktasından 4 buçuk metre yüksekliğinden şelale gibi düşüyor. Bunun yanında işlemeli ve kabartmalı sütunlarıyla fantastik bir dünyanın içerisindeymişsiniz gibi hissettiriyor.
Antoninler Çeşmesi nerede – Türkiye’nin en güzel antik kentleri – Roma ve Helenistik Dönem Mimarisi
Sagalassos Antik Tiyatrosu
Tiyatro, enfes İskender Tepesi manzarası ile güzel bir konumda bulunuyor. Basamak kısımları ayakta olsa da sahne kısımları meydana gelen şiddetli depremler sebebiyle ciddi hasar görmüş. Bu ihtişamlı yapının en önemli özelliği ise dünyanın en yüksek rakımlı antik tiyatrosu olması.
Burdur Ağlasun gezilecek yerler listesinde bulunan tiyatro, Roma İmparatoru Marcus Aurelius döneminde MS 2’nci yüzyılda inşa edilmiş. 9000 kişi kapasitesi ile kent nüfusundan daha fazla kişiyi ağırlayabiliyor. Bu kadar büyük yapılmasının nedeninden bahsedeyim. Çünkü şehir, kült merkezi olması sebebiyle dini tören, festival gibi dönemlerde civardan gelen çok sayıda insanı ağırlıyormuş.
Sagalassos Antik Kenti – Ağlasun turu & kültür gezisi – Tarihi tiyatro
Heroon
Burdur Sagalassos Antik Kenti gezilecek yerlerden biri de Heroon adı verilen 14 metre yüksekliğindeki tarihi eser. Kentin soyluları tarafından yaptırılan bu yapı ‘Kahramanlar Anıtı’ olarak da biliniyor. Grekçe bir terim olan Heroon bir kahramanı onure etmek için yapılmış. Fakat yazılı kaynaklara göre tam olarak kimin için yapıldığı bilinmiyor. Sonuç olarak dans eden kız figürleri ile süslenmiş bu yapı görülmeye değer gerçekten.
Heroon – Kahramanlar Anıtı – Helenistik dönem heykellerinin özellikleri
Agora
Burdur gezilecek yerler listesindeki Antoninler Çeşmesi’nin ön tarafında bulunan Agora, döşeme taşlar üzerine kurulmuş. Roma döneminin erken zamanlarında politik tartışmalara sahne olan Agora daha sonraları pazar yeri olarak kullanılmış. Burası aynı zamanda Yukarı Agora olarak da geçiyor.
Roma Hamamı
Antik kentlerin olmazsa olmazı hamamlar burada da önemli bir konumda bulunuyor. Buradaki hamamın özelliklerinden biri de Doğa Roma İmparatorluğu’nun en iyi korunmuş hamam yapısı olarak nitelendiriliyor. Zamanında gerçekten büyük bir hamam kompleksi inşa etmişler.
Sagalassos kent planında 2 adet hamam bulunuyor. Büyük ve küçük hamam olarak isimlendiriliyor. Büyük hamam kompleksinin orta kısmındaki salonda, anıtın yazıtına ait bazı bulgular elde edilmiş. Bu yazıta göre açılışı 165 yılında yapılan hamam Marcus Aurelius ile Lucius Verus adına yapılmış.
Hadrian ve Marcus Aurelius Heykelleri
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki Sagalassos Antik Kenti gezisi yaparken çok sayıda muhteşem işlemeli heykeller göreceksiniz. Örneğin Hadrian ve Marcus Aurelius Heykelleri bunlardan en özelleri. Kazılarda çıkarılan mermer taşlardan yapılmış devasa heykellerin baş ile ayak kısımları Burdur Müzesi’nde sergileniyor. Heykellerin boylarının ise 5 buçuk metre olabileceği tahmin ediliyor.
Hadrian ve Marcus Aurelius Heykelleri – Burdur Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.
Odeon
Çok büyük ve kapalı tiyatro olarak hizmet veren odeonun inşası 200 yıl sürmüş. Burayı günümüzdeki kültür merkezi gibi düşünebilirsiniz. Tiyatro oyunları, müzik performansları, gösteriler gibi etkinlikler burada zenginlere sunulurmuş. 3 adet tonozlu girişi bulunan odeon, Bizans Dönemi’nde ise hayvan mezarlığı olarak kullanılırken daha sonra çöplüğe dönüştürüldüğü tahmin ediliyor. Ayrıca kazılarda Roma Dönemi’ne ait sikkeler çıkarılmış.
Nekropol
Ölüler nekropol adı verilen mezarlara konulurmuş. Tarih boyunca şehirde ölüler farklı ritüeller ile uğurlandı. Zamanında cesetler yakıldıktan sonra külleri gömülürmüş. Sonraki dönemlerde ise Güney ve Doğu Nekropollerde ölüler lahit içerisine gömülürmüş.
Kuzey Nekropol’de daha fazla kaya mezarları bulunuyor. Dağ yamacında bulunan kaya mezarları yontulmuş kemerli ve girintili şekilleri ile dikkat çekici. Geç Antik Dönem’de ise aile mezarlığı uygulaması başlamış.
Sagalassos Antik Kenti – Nekropol – Tarihi Lahit Mezar – Aşkların ve İmparatorların Şehri
Neon Kütüphanesi
Burdur Ağlasun Sagalassos turu yaparken görmeniz gereken yapılardan bir tanesi de Neon Kütüphanesi. MS 120 yıllarında hizmet vermeye başlayan kütüphane şehrin ileri gelen bir ailesi tarafından yaptırılmış. Böylece hem kendi zenginlikleri göstermek için hem de sahip oldukları bazı eserleri gelecek nesle taşımak istemişler.
Neon Kütüphanesi, Efes Antik Kenti’nde bulunan dünyaca ünlü Celsus Kütüphanesi’ne benziyor. Kütüphanedeki mozaikler dikkat çekici bir güzellikte. Bu eşsiz tarihi mozaikler beyaz, gri ve bej renkli kireç taşlarından imal edilmiş.
Çömlekçiler Mahallesi
Tiyatronun aşağı kısmına kurulan mahallenin adı Çömlekçiler. Mahallenin kent dışında olmasının nedeni çömlek atölyelerinin şehirde hava kirliliği oluşturmamasını istemişler. Seramik üretimi ile ünlü olan Sagalassos Antik Kenti sınırlarında bugün bile çanak çömlek parçaları görebilirsiniz.
Geç Helenistik Dönem’den Erken Bizans Dönemi’ne kadar üretim devam etmiş. Burada üretilen çömlek ile seramikler Mısır Kahire, Ege Adaları, Yunanistan, Roma gibi birçok noktaya ihraç edilmiş. Bunlardan bazılarını ise Avrupa’nın çeşitli müzelerinde görebilirsiniz.
Şehirde görebileceğiniz diğer eserler ise şunlar; Agora çeşmeleri, Hadrian Çeşmesi, Hadrian Tapınağı, meclis binası, Claudius Kemeri, Yamaç Evler, Saray, Kamu Yönetimi Binası, Antoninus Pius Mabedi ve Geç Helenistik Çeşmesi
Antalya Burdur çevresi gezilecek yerler – Pisidia Bölgesi
Sagalassos Antik Kenti Nerede & Nasıl Gidilir
Bu eşsiz tarihi şehir ve kalıntılar Burdur’un Ağlasun ilçesinde bulunuyor. Ağlasun ilçe merkezine yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta. Diğer kentlere olan uzaklıklar ise şöyle:
- Burdur ile arasındaki uzaklık 40 km.
- Isparta Sagalassos arası kaç km diye sorarsanız 51 kilometre mesafede bulunuyor. Bu arada Isparta gezilecek yerler yazısını da okumanızı tavsiye ederim. Hatta Eğirdir Gölü Gezilecek Yerler blogunda da güzel noktalar keşfedebilirsiniz.
- Burdur Bucak ilçesine 35 kilometre uzaklıkta.
- Tatil beldeleri ile ünlü Antalya Şehir Merkezi’ne ise 119 km uzaklıkta.
Burdur Sagalassos Antik Kenti nerede, nasıl gidilir – Ağlasun Isparta arası kaç km
Nasıl Gidilir?
Sagalassos Antik Kenti’ne nasıl gidilir konusuna gelecek olursak hemen açıklayayım. Eğer aracınız var ise ulaşım çok rahat. Lakin yollar asfalt olmasına rağmen Ağlasun Yolu dağ yamaçlarında bulunan virajlı bir yol. O yüzden çok fazla hızlı gidemiyorsunuz.
Ağlasun’a toplu taşımayla gelmek isterseniz Burdur, Bucak ve Isparta’dan minibüsler vasıtasıyla gelebilirsiniz. İlçeden ise antik kente toplu taşıma aracı bulunmuyor diye biliyorum. Dolayısıyla taksi kullanmak zorunda kalabilirsiniz. Veya tur şirketleriyle anlaşarak bu muhteşem tarihi eserleri keşfedebilirsiniz.
Eğer seyahatinizi uçakla yapmak isterseniz en yakın havaalanı 81 kilometre uzaklıktaki Isparta Süleyman Demirel Havalimanı. Buraya indikten sonra araç kiralayarak istediğiniz destinasyona geze geze gidebilirsiniz. Diğer seçenek ise 122 km mesafedeki Antalya Havaalanı (AYT). Uçakla gelmek isteyenler için hatırlatma yapayım. Seyahat masraflarını en aza indirmek için ‘Ucuz Uçak Bileti Siteleri‘ ve ‘Ucuz Uçak Bileti Nasıl Bulunur‘ yazılarını okuyunuz. Ayrıca kolay şekilde ulaşım sağlamak ve yol arkadaşu bulmak için ise ‘En İyi Seyahat Uygulamaları‘ listesine de bir bakın derim.
Nerede Kalınır
Sagalassos Antik Kenti turu ve gezisi yaptıktan sonra nerede kalınır diye sorabilirsiniz. Çünkü kafa dinlemek için birebir. Sakin bir coğrafi bölge olmasından dolayı şehir stresini burada atabilirsiniz. Burada kalmak için en güzel yer olan tek tesis ise Sagalassos Lodge & Spa Hotel. Eğer Burdur merkezde, Salda Gölü civarlarında veya Lavanta Tarlaları’nda konaklamak isterseniz bu otel listesinden rezervasyon yapabilirsiniz.
Konaklama yapmadan önce ‘Otel Rezervasyon Siteleri‘ yazısını okumanızı tavsiye ederim. Çünkü internetten güvenilir bir şekilde rezervasyon yapma konusunda için faydalı bilgiler ve tüyolar içeriyor.
Son Olarak Sagalassos Antik Kenti
Burdur ilindeki tarihi Sagalassos Antik Kenti turu ile ilgili anlatacaklarım bu kadar. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Ayrıca Akdeniz Bölgesi’nde kültür gezisi yapmak gibi bir planınız varsa şu yazılarımı da okumanızı tavsiye ederim.
