Termessos Antik Kenti – Büyük İskender’in Alamadığı Şehir
Termessos Antik Kenti, Antalya’nın en güzel tarihi yerlerinden biri. Güllük Dağı Milli Parkı sınırları içerisinde bulunan Termessos el değmemiş güzelliğiyle halen sürdürmekte. Burası Büyük İskender’in alamadığı iki şehirden biri olarak biliniyor. Bu özelliğiyle ziyaretçilerinin ilgi odağı olmayı başarıyor. Peki Antalya Termessos Antik Kenti nerede, nasıl gidilir, giriş ücreti ne kadar, ziyaretçi saatleri ne zaman?
Burası zamanında Pisidia Bölgesi’nin en önemli kentlerindenmiş. Deniz seviyesinden 1150 metre yükseklikte olması sebebiyle günümüze kadar depremler haricinde korunarak gelmiştir. Vahşi bitki örtüsü ve çam ormanlarının arasındaki kentin çok etkileyici bir havacı var. Dolayısıyla Antalya gezilecek yerler rotaları arasındaki bu kalıntıları her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor.
İçerik Listesi
- 1 Antalya Termessos Antik Kenti
- 1.1 Termessos Antik Kenti Hikayesi
- 1.2 Termessos Antik Kenti Hakkında Bilgiler
- 1.3 Antalya’nın En Güzel Tarihi Yerlerinden
- 1.4 Antik Tiyatro
- 1.5 Tapınaklar
- 1.6 Sütunlu Cadde
- 1.7 Termessos Antik Kenti Mezarlar
- 1.8 Evler
- 1.9 Gymnasium
- 1.10 Güllük Dağı Termessos Milli Parkı ve Antik Kenti Nerede
- 1.11 Nasıl Gidilir?
- 1.12 Giriş Ücreti
- 1.13 Termessos Antik Kenti Nerede Kalınır?
- 1.14 Son Olarak
Antalya Termessos Antik Kenti
Günümüzde ‘Güllük’ denilen Solymos Dağı’nın zirvesinde konumlanan Termessos orman içinde yer alan ihtişamlı bir ören yeridir. Şehir, Anadolu’nun en eski halklarından olan Luvi’lerin soyunun uzantısı Solym’ler tarafından kurulduğu biliniyor. Fakat şehrin adı yazılı kayıtlarda ilk kez Büyük İskender’in Asya Seferi sırasında şehri kuşatmasında geçiyor.
Köklü tarihi boyunca antik kentte çok sayıda eser inşa edilmiş. Bunların birçoğu günümüze kadar gelmiştir. Tapınaklar, mezarlar, tiyatro, odeon, villa kalıntısı gibi eserleri geçmişe ışık tutuyor. Helenistik dönem özelliklerini gösteren kent hikayesiyle de ilginç.
Termessos Antik Kenti Hikayesi
Kentin tarih sahnesine ilk çıkışı Antik Çağ’da yaşamış İyonyalı Homeros’un Troya Savaşı’nı anlatan İlyada Destanı sayesinde olmuş. Efsaneye göre Likya Uygarlığı Kralı, kanatlı at Pegasus’a binerek ejderha öldürmesiyle bilinen antik Yunan kahramanından Termessos’u ele geçirmesini istediğinden bahseder. Bahsedilen kahraman, Pegasus Kanatlı Atı ile şehir sakinlerine yukarından taş fırlatarak kenti fethetmeği başarır.
İyada Destanı haricinde bu ihtişamlı kent ile ilgili fazla kaynak bulunmaktadır. Ama yazılı kaynaklarda belirtilen ilk önemli olayı Makedonyalı Kral Büyük İskender’in Kenti ele geçirme çabası.
Makedon Kral Büyük İskender Asya seferi sırasında Antalya Termessos için kuşatma hazırlığı yapar. MÖ 333’de gerçekleşen bu olay Büyük İskender hezimete uğrayarak planları alt üst olur. Kent, Güllük Dağı’nın sarp yamaçlarında kurulu olmasının ve güçlü sur duvarları sayesinde muhteşem bir savunma örneği göstermiştir.
Kenti alamayan İskender yönünü Burdur – Isparta yakınlarında gezilecek yerler listesinde bulunan Sagalassos Antik Kenti‘ne yöneltmiş. Sonuç olarak Büyük İskender şehri alamasa bile o öldükten sonra meydana gelen taht kavgaları, Güllük Dağı Milli Parkı sınırları içerisinde yer alan Termessos Antik Kenti iç siyasetini etkilemiş.
Termessos Antik Kenti Hakkında Bilgiler
Helenistik Dönem’de refahın hakim olduğu kent yukarıda da belirttiğim gibi İskender’in ölümü burayı da etkilemiş. Ünlü Makedon Kralı’nın vefatından sonra kendini Anadolu’nun hakimi ilan eden eski general Antigonos, Pisidia Bölgesi’ndeki rakibi Alketas’a savaş ilan ediyor.
Alcetas, halkın kendisine yardım edeceğini açıklamasına binaen Antigonos onu yakalamadan önce Termessos’a kaçıyor. Antigonos’un şehri kuşatmaya başlamasında sonra daha fazla belaya bulaşmak istemeyen şehrin ihtiyar heyeti Alketas’ı Antigonos’a teslim edeceğini açıklıyor.
Şehirdeki genç nüfus ise bu kararı beğenmeyerek protesto amaçlı şehri terk ediyor. Ama çok geçmeden Alketas intihar ediyor. Bunun üzerine Antigonos günlerce süren cansız beden üzerinde hoş olmayan alaycı davranışlar sergiledikten sonra kuşatmayı kaldırılıyor. Gençler ise Alketas’ın bedenini toprağa veriyor. Alketas için bir de anıt mezar yaptırılıyor. Anıt mezar diye duyacağınız mezar bu kişiye ait.
Kent ayrıca Ptolemyler tarafından ele geçirilmiş. Milattan Önce 189 yılında şehrin komşusu olan İsinda’yı zapt etmeye çalışan Termessoslular, İsinda halkının rahatını bozmuş. Bu durumdan rahatsız olan İsindalılar Anadolu’daki Roma kuvvetlerinin komutanı görevini yürüten Gnaeus Manlius Vulso tarafından cezalandırılmışlar.
Antalya’nın En Güzel Tarihi Yerlerinden
Konum itibariyle Oldukça yüksek bir konumda bulunan Güllük Dağı Termessos Milli Parkı MÖ 2’nci yüzyılda birkaç farklı olaya da tanıklık olmuş. Selge Antik Kenti ile yaşanan karışıkların birinde şehir, Pergamon Kralı 2. Attalos ile müttefik anlaşması yapılmış. Bu müttefikliği şereflendirmek için şehre Attalos Stoası yaptırılmış. Finansman Attalos tarafından bunun maliyeti karşılanmış.
Roma İmparatorluğu’nun hakimiyeti sırasında kent Romalılar ile istikrarlı bir müttefiklik politikası yürütmüş. Kent gelişerek kendi kanunlarını belirleyip kendi sikkelerini bile basmışlar. Bulunan bazı eski madeni paralar ise Antalya Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.
Şehrin kendisine ait drenaj ve kanalizasyon sistemi varmış. Bununla birlikte yağmur sularını depolayabilen büyük sarnıçları da planlayıp zamanında yapmışlar. Şehirde yaşamı sona erdiren nedenlerden biri ise içme suyu kaynaklarından biri yok eden depremlerin meydana gelmesi olarak gösteriliyor.
Termessos Antik Kenti için sanırım henüz arkeolojik çalışmalar başlatılmadı. Kazılar başladığı zaman şehrin tüm gizemi yavaş yavaş çözülür diye düşünüyorum. Çünkü Bizans sonrası kent ile ilgili pek bilgi yok.
Antik Tiyatro
Helenistik Dönemin’de inşa edilen tiyatro 5 bin kişi kapasiteli. Yarım dairesel oturma alanı ile Pamphylia Ovası’na hakim manzarası olağanüstü. Dağ yamacına inşa edilen amfi tiyatro depremlerden etkilense de kentin en sağlam yapılarından biri olarak dikkat çekiyor.
Tiyatroda ayrıca efsane Akdeniz Körfezi manzarasını izleyebilirsiniz. Tiyatronun 100 metre ilerisinde ise Odeon bulunuyor. Çatı seviyesine kadar sağlam olan yapıda kaliteli yontma taş ustalığı örneklerini görmek mümkün.
Tapınaklar
Türkiye’de tatil yapılacak yerler arasındaki Antalya’nın tarihi noktalarından biri olan kentte çok sayıda tapınak bulunuyor. Özellikle Odeon’un yan tarafındaki kutsal alanda yer alan tapınakların görkemli duvar işçilikleri hayranlık uyandırıyor. Tapınaklardan birinin şehrin asıl tanrısı olan Zeus Solymes’a ait olduğu sanılıyor.
Şehirde Artemis’e ithaf edilen birkaç tapınak vardır. Ayrıca tapınakların olduğu yerdeki Artemis Tapınağı Hadrian Kapısı görülmeye değer. Anadolu mitolojisinde var olan tanrı veya tanrıçalara ait diğer tapınakların olduğu söylense de günümüzde görmek maalesef pek mümkün değil.
Sütunlu Cadde
Sütunlu cadde, Roma Dönemi’nde mimari açıdan şehir planlamasının önemli unsurlarından biridir. Çünkü Roma İmparatorluğu’nda şehir planlaması demek sosyal ve politik yapının yansıması demektir. Bu şehir de bu özellikten etkilenmiş.
Fakat antik çağda yerleşim yerinin merkezinde bulunan Sütunlu Cadda şimdi ise harap halde. Normalde caddenin yan tarafında halkın alışveriş yaptığı dükkanlar sıralanıyormuş.
Termessos Antik Kenti Mezarlar
Tapınak gibi şehirde çok sayıda mezar bulunuyor. Özellikle anıtsal mezarlardaki işlemeler ve kaya mezarları dikkat çekici. Özellikle Alketas mezarı (Alcetas) göz kamaştıran cinstedir.
Genç nüfusun General Alketas’ın ölümünden etkilenmesinden dolayı böyle görkemli bir mezar hazırladıkları tahmin ediliyor. Mezarda kaya üzerinde at üzerinde savaşan Alketas’ı temsil eden savaşçı bulunmaktadır. Bu mezar, The Heroum (Kahraman Mezarı) olarak da adlandırılıyor.
Antalya Termessos Antik Kenti sınırları içerisinde lahit mezarlar da mevcut. Ama en ilginç olan eser ise buradan alınıp Antalya Arkeoloji Müzesi Lahitler Salonu Bölümü’nde sergilenen ‘Köpek Lahdi’dir. İsmi Stefanos olan köpeğe sahibesi tarafından yazılan kitaba oldukça şiirsel ve benzersizdir.
Evler
Şehirde bulunan evlerden en ilginç olanı Roma dönemi evi formundadır. Oldukça yüksek olan evin Batı duvarındaki kapı aralığının üzerinde ev sahibinin şehrin kurucusu olduğunu yazan yazıt bulunuyor. Muhteşem bir villa kalıntısı olan bu ev ‘Kurucunun Evi’ olarak isimlendiriliyor.
Gymnasium
Gymnasium, antik çağda insanların bedensel ve zihinsel etkinlikleri yaptığı yer. Bu yapının karşısında hamam kalıntıların olması akıllara bedensel faaliyetlerin yoğun yapıldığı düşüncesini getiriyor. Burada çalışmalarını tamamlayan insanlar sanırım yakındaki hamamda banyolarını yapıyorlar.
Güllük Dağı Termessos Milli Parkı ve Antik Kenti Nerede
Akdeniz Bölgesi’nin en önemli tarihi eserlerinden olan Antalya Termessos nerede? Antik Pisidia Bölgesi’nin ‘Milyas’ olarak adlandırılan yerin güneybatısında konumlanmış. Antalya Korkuteli karayoluna 9 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Antalya Şehir Merkezi’ne ise 35 kilometre mesafede. Döşemealtı ilçesine bağlı.
Kilometre bakımından mesafeler az gibi gözükse de özellikle ana yoldan itibaren 9 kilometrelik yol rampalı, dar ve virajlı olduğu için beklentilerin üzerinde vakit alıyor. Ayrıca aracınızı otoparka park ettikten sonra 500 metrelik patika yolu yürümeniz ve biraz tırmanış yapmanız gerekiyor. Güllük Dağı Termessos Milli Parkı bu yolculuğa gerçekten değen güzellikte.
Nasıl Gidilir?
Nasıl gidilir konusuna gelirsek; Güllük Dağı Milli Parkı sınırları içerisinde bulunan kalıntılara maalesef toplu taşıma hizmeti bulunmuyor. Onun için özel aracınızla, yoksa araç kiralayarak gelmek lazım.
Şartları zorlayayım diyorsanız, Antalya İlçeler Arası Otobüs Terminali’nden (Otogar) Korkuteli minibüslerine binerek antik kentin olduğu kavşakta inmelisiniz. Kendinize güveniyorsanız geriye kalan 9 kilometreyi yürüyebilir ya da otostop çekebilirsiniz.
Burası hiking yani doğa yürüyüşü sevenler için tercih edilebildiği gibi bisikletle de gelebilirsiniz. Yalnız dönüş yolu için frenlerinizin sağlam olduğundan emin olun derim.
Antalya’ya nasıl gidilir diye sorarsanız onu açıklayalım. Türkiye’nin her şehrinden buraya otobüs seferleri düzenlendiği gibi uçakla da yolculuk yapabilirsiniz. Antalya Havaalanı’na İstanbul, Ankara, İzmir, Erzurum gibi çoğu şehirden tarifeli seferler düzenleniyor. Uçak bileti almak için ‘Ucuz Uçak Bileti Nasıl Bulunur‘ ile ‘En Ucuz Uçak Bileti Siteleri‘ yazılarını okuyun.
Giriş Ücreti
Termessos Antik Kenti Giriş Ücreti 2023 yılında 50TL olarak belirlenmiş. Müze Kart sahiplerine, kamuda görev yapan öğretmenlere ve çocuklara ise ücretsiz.
Antalya Termessos turu yapacaksanız ziyaret saatlerini not alın derim. Yaz ve kış dönemi olarak 2 ayrı periyot bulunuyor.
- 1 Nisan – 1 Ekim: Yaz döneminde: Açılış saati: 10:00, kapanış saati: 19:00
- 1 Ekim – 1 Nisan: Kış döneminde: Açılış saati: 08:30 , kapanış saati: 17:30
Termessos Antik Kenti Nerede Kalınır?
Yazın gezilecek yerler rotalarında bulunan Antalya Türkiye’nin turizmi cenneti. Aslında sadece yaz aylarında değil Türkiye’de kışın gezilecek yerler rotalarında da yerini alan bir şehrimiz. Ülkemizin tarihi ve doğal güzelliklerini sonuna kadar yansıtan Antalya’ya gelmişken gezebildiğiniz kadar gezin derim ben.
O yüzden burada konaklama yapmanız gerekebilir. Antalya otel listesi ve rezervasyon için hotelscombined sitesini tercih edebilirsiniz. Konyaaltı, tarihi Kaleiçi bölgesi veya Lara semti Antalya kalınacak yerler arasında düşünülebilir. Bu arada ucuza konaklamak için ‘Popüler ve Ucuz Otel Rezervasyon Siteleri‘ yazısını da okuyun.
Son Olarak
Antalya Güllük Dağı Termessos Milli Parkı nerede, nasıl gidilir, tarihi nedir gibi konular hakkında anlatacaklarım bu kadar. Umarım faydalı olmuştur. Hazır buraya gelmişken 19 kilometre uzaklıkta Güver Uçurumu (Güver Kanyonu) da görülmeli. Kültür gezisi ve turizmi yapmayı seviyorsanız aşağıdaki tarihi yerleri ve yakınlardaki tatil noktalarını da gezebilirsiniz.
- Perge Antik Kenti – Pamfilya Bölgesi’nin Başkenti
- Aspendos Antik Kenti ve Muhteşem Tiyatrosu
- Göynük Kanyonu Nerede?
- Sagalassos Antik Kenti
- Kibyra Antik Kenti
- Laodikeia Antik Kenti
- Tazı Kanyonu Nerede & Nasıl Gidilir
- Alanya Gezilecek Yerler
- Antalya Kaleiçi Gezilecek Yerler
- Kemer Gezilecek Yerler & Gezi Rehberi
- Eğrigöl Antalya & Söbüçimen Yaylası
- Uçansu Şelalesi Nerede & Nasıl Gidilir
- Gazipaşa Gezilecek Yerler
Son olarak Bir Acayip Gezi Instagram hesabını takip ederseniz sevinirim.